Fotograferen vanuit een boshut

Ik heb onlangs de beelkwaliteit bij weinig licht kunnen testen van mijn nieuwe camera, de Nikon D7100. Ik heb samen met een paar andere fotografen een dagje in een boshut gezeten en vanuit daar mooie foto’s kunnen maken van onder andere de Kuifmees en de Glanskop.
Het voordeel van een echte fotohut is dat de vogels gelokt worden met voer, iets wat in de wintermaanden wel prettig is voor de dieren, en dat levert min of meer gegarandeerd sukses op wat betreft de mogelijkheden om een aantal soorten vast te leggen. Echter, in het bos is er vaak minder licht, de meeste bosvogels zijn vrij klein en schichtig, dus je hebt relatief snelle sluitertijden nodig om ze te ‘bevriezen’.
Gecombineerd met weinig licht betekent dit dat de ISO’s omhoog moeten, maar hoever kun je gaan met een moderne camera? Onderstaande Glanskop is vastgelegd bij ISO 2500, iets wat met mijn D300s toch echt geen bruikbaar resultaat had opgeleverd!

500mm, 1/250s bij f/6.3 en iso 2500

Betekent dit nu dat voortaan ongestraft hoge ISO’s kunnen worden gebruikt? Nee, zoals altijd moet je dit met beleid doen. Ten eerste is het belangrijk dat er goed belicht wordt, liever iets over-belichten dan onder-, want als je later het RAW bestand terugcorrigeert zal de ruis verder verminderen. Verder moet je onderwerp redelijk in beeld zijn, bij bovenstaande foto is bijvoorbeeld de breedte teruggesneden van 6000 naar 3500 pixels (en uiteindelijk natuurlijk voor het blog gebruik naar 950 pixels). Maar je zult altijd nog gebruik moeten maken van een goede ‘ontruiser’, een stuk software dat helemaal is toegespitst op ruis verwijdering. Ik gebruik zelf al jaren de plug-in van Neat Image en ben daar zeer tevreden over.

Uiteraard moet de foto ook perfekt scherp zijn, want door de ruisverwijdering verlies je altijd wat details.
Onderstaande foto van de Kuifmees tont een perfekt scherpe ISO 1400 foto naar mijn mening.

500mm, 1/160s bij f/6.3 en iso 1400

Dit was zowiezo voor mij de eerste keer dat ik een Kuifmees heb kunnen vastleggen, wat een prachtig vogeltje is dat toch, ik ben er zeer blij mee! Temeer omdat het ook nog eens ongelooflijk snelle schichten zijn, ze zitten over het algemeen niet langer dan 1 à 2 tellen stil! Dus ook al heb je veel vogeltjes bij de hut, je moet ook nog eens snel reageren en je camera heel goed kennen om snel een instelling zoals bijv. belichtingcompensatie te kunnen aanpassen. Gelukkig kwam ook de Roodborst af en toe even langs en deze vogel is de rust zelve, je hebt meestal alle tijd om de compositie te bepalen, je instelingen te optimaliseren en meerdere foto’s te maken.

500mm, 1/160s bij f/6.3 en iso 1800

Aangezien de vogels gevoerd worden moet je voor een natuurlijk uitziende plaat er ook nog voor zorgen dat je ze vastlegd zonder dat ze een bek vol voer hebben, dus goed opletten, tussen de happen door fotograferen! Onderstaande Boomklever kwam regelmatig langs, maar ging gelukkig af en toe ook even karakteristiek aan de boom “kleven”, zoals op onderstaande foto mooi te zien is.

500mm, 1/250s bij f/6.3 en iso 800

Uiteindelijk was het een heerlijk dagje in de hut, een beetje koud, maar resulterend in mooie plaatjes en zeer leerzaam wat betreft het verkennen van de ISO grenzen van mijn D7100. Ik weet nu dat ik in principe met het onderwerp redelijk in beeld zonder problemen tot ISO 2500 kan gaan en als het onderwerp vol in beeld is zelfs tot ISO 3200, dit is toch wel ruim een stop beter dan met mijn D300s. Als ik een FX (fullframe) camera had gehad dan had ik zelfs tot ISO 6400 kunnen gaan, maar dan miste ik weer de brandpuntverlenging…:-)
Overigens zijn voor extra stabiliteit alle bovenstaande foto’s geschoten vanaf een rijstzak, stabilisator uit.

Als laatste nog een foto van een bekende tuin/bos vogel, de Pimpelmees, die in een bijzondere setting wel weer erg fraai is om vast te leggen!

500mm, 1/160s bij f/6.3 en iso 1400

Lekker badderend in het vijvertje, helaas te weinig licht om het razendsnelle wassen vast te leggen, maar vlak erna als de vogel al stil zit, en de druppels nog niet neergedaald zijn…:-) Deze foto is uit de hand geschoten met de beeldstabilisator aan, welke z’n werk goed heeft verricht!